Παρέμβαση Μάρκου Δαμασιώτη Προέδρου Σωματείου Εργαζομένων ΚΑΠΕ

Αγαπητοί συνάδελφοι,

Κατ’ αρχήν να ευχαριστήσουμε θερμά το Συνδικάτο Εργαζομένων του ΙΓΜΕ, για την τιμητική πρόσκληση να συμμετέχουμε σ’ αυτήν τα την τόσο ενδιαφέρουσα ημερίδα. Το ΙΓΜΕ είναι ένας ιστορικός εθνικός φορέας, με μεγάλη αναγνωρισιμότητα και κύρος εντός και εκτός Ελλάδας,  από του πρώτους της χώρας, άρρηκτα συνδεδεμένο με ερευνητικές δραστηριότητες εθνικής σημασίας.

Κι εμείς στο Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ), όπως και πολλοί άλλοι φορείς στην Ελλάδα, έχουμε  χρησιμοποιήσει τα αποτελέσματα των δραστηριοτήτων του, για τις ερευνητικές μας δουλειές: να αναφέρω σαν παράδειγμα τους χάρτες του, που  αποτελούν και δικά μας χρήσιμα εργαλεία στην εκτίμηση του δυναμικού  των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, η τα δεδομένα της γεωθερμίας, που μας είναι απαραίτητα στο σχεδιασμό γεωθερμικών έργων.

Σε όλον τον κόσμο,  χώρες που επενδύουν στην καινοτομία, την  υψηλή τεχνολογία, την έρευνα και την εκπαίδευση, σε βάθος χρόνου επιδεικνύουν σημαντικά επιτεύγματα για τις οικονομίες και τις κοινωνίες τους. Μπορεί τα αποτελέσματα να μην είναι τόσο άμεσα, όσο άλλων περισσότερο προφανών επιλογών, είναι όμως βέβαιο (δεδομένου ότι η έρευνα, προπορεύεται της εποχής της) ότι συνεισφέρει στην διατηρισιμότητα της ανάπτυξης αλλά και την εύκολη προσαρμογή, αν χρειαστεί,  του αναπτυξιακού μοντέλου σύμφωνα με τα νέα δεδομένα που δημιουργούνται σε κάθε εποχή.

Σαν παράδειγμα αναφέρουμε κάτι που το γνωρίζουμε καλά, κι έχουμε συμμετάσχει σ’ αυτό: όταν το 1987 ξεκινούσε μέσω του ΚΑΠΕ η πιο συστηματική έρευνα γύρω από τις Ανανεώσιμες Πηγές και την Εξοικονόμηση Ενέργειας στην χώρα μας, με μια μικρή ομάδα οραματιστών ερευνητών, κανείς ίσως δεν πίστευε ότι 25 χρόνια μετά  αποτελούσαν σημαντικό πυλώνα της ενεργειακής πολιτικής της χώρας, με ότι αυτό σημαίνει σε θέσεις εργασίας, συνεισφορά στην κοινωνία και το περιβάλλον.Κι αν σήμερα βλέπουμε στην πράξη εφαρμογές τεχνολογιών αιολικών, φωτοβολταϊκών, μικρών υδροηλεκτρικών, γεωθερμίας, βιομάζας, ηλιακής ψύξης και θέρμανσης, εξοικονόμησης ενέργειας,  να δίνουν λύση σε ενεργειακά, κοινωνικά και περιβαλλοντικά προβλήματα, σε σημαντικό βαθμό το οφείλουμε στον  διαχρονικό μόχθο των εργαζομένων του ΚΑΠΕ.

Είναι σαφές ότι αν επενδύσουμε στην επιστημονική έρευνα προς όφελος του λαού και της κοινωνίας, επενδύουμε στο να συνεχίσουμε να είμαστε ζωντανοί στο μέλλον. Ιδιαίτερα σε οικονομίες σε κρίση,αυτή η επένδυση είναι ζωτικής σημασίας αφού δημιουργεί την δυνατότητα αλλαγής του αναπτυξιακού μοντέλου της χώρας, αλλά και το υπόβαθρο μιας οικονομίας με επίκεντρο τις ανάγκες των ανθρώπων και όχι των αριθμών, στοιχεία απαραίτηταγια την ανθρωπιστική επανεκκίνηση και μελλοντική ανάκαμψη της.

Μια τέτοια έρευνα,είναι συνεπώς μονόδρομος αν θέλουμε πραγματικά να φύγουμε απ’ την κρίση με εγχώριες δυνάμεις, πόσο μάλλον όταν αυτή συνδέεται με τον εθνικό πλούτο της χώρας, όπως είναι οι εγχώριοι ενεργειακοί της πόροι (ορυκτοί η ανανεώσιμοι), τα νερά της, τα δάση της, το ίδιο το σπάνιο περιβάλλον της που είναι βασική αιτία προσέλκυσης τουρισμού.

Το ΙΓΜΕ, θα μπορούσε να αποτελέσει βασικό εργαλείο αυτής της άλλης αναπτυξιακής λογικής και θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί  μαζί με τους υπόλοιπους αντίστοιχους φορείς,ως όχημα διαφυγής από την κρίση. Μέσω της χρηματοδότησης της εφαρμοσμένης έρευνας μπορούν  να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας. Πολύ φοβόμαστε όμως ότι συμβαίνει το αντίθετο, η κρίση αποτελεί το όχημα διαφυγής από την εγχώρια  έρευνα.

Και έχουμε λόγους ισχυρούς που το λέμε αυτό. Η επίθεση που δέχτηκε το ΙΓΜΕ από την πρώτη κι όλαςστιγμή που εκδηλώθηκε η κρίση ήταν ενδεικτική. Τι σήμα έδωσε;Αντί η χώρα να εκμεταλλευτείτους αναπτυξιακούς, πολιτισμικούςκαι κοινωνικούς μοχλούς της, αντί να τους ενδυναμώσει, για να κρατηθεί όρθιαστη θύελλα και να μηνσβήσει κάθε ελπίδα ανάκαμψης, τους αντιμετωπίζει ως αριθμούς στο μπλοκάκι του δημοσιονομικού λογαριασμού (πολλές φορές κάνοντας και τραγικά λάθη στις πράξεις) και με οριζόντια ορμή,  τους ακρωτηριάζει η ακόμα και τους καταργεί, με τεράστιο μακροπρόθεσμο κόστος για την κοινωνία. Αφήνοντας την κάλυψη των κενών σε πολυποίκιλασυμφέροντα. Αντικαθιστώντας το έμπειρο έμψυχο υλικό της με απελπισμένους μονομάχους στην αρένα των minijobs.

Η ιστορία μετά από χρόνια θα απονείμει τις ευθύνες, το στοίχημα της φυγής στο μεταξύ μέσω ανάπτυξης με εγχώρια προστιθέμενη αξία χάνεται οριστικά. Το ΙΓΜΕ ήταν το πρώτο ηχηρό μήνυμα.

Δυστυχώς και η δική μας εμπειρία στο ΚΑΠΕ,  έναν φορέα νεώτερο και διαφορετικό από το ΙΓΜΕ (είμαστε αυτοχρηματοδοτούμενος αυτοδιοίκητος φορέας) με σημαντική ερευνητική και κοινωνική δραστηριότητα στις Ανανεώσιμες Πηγές και την Εξοικονόμηση Ενέργειας (βασικούς πυλώνες βιώσιμης ανάπτυξης παγκοσμίως), είναι παρόμοια. Η Πολιτεία με μια πρωτόγνωρη εμμονή σε οριζόντιες μνημονιακές ρυθμίσεις που πνίγουν το Κέντρο, αρνείται να δει τις ιδιαιτερότητές του, με αποτέλεσμα αυτή τη στιγμή να κινδυνεύουν να τιναχτούν στον αέρα στρατηγικά προγράμματα ΕΣΠΑ ύψους περίπου 230 εκ Ευρώ, με μεγάλη σημασία για την κοινωνία, αφού πολλά από αυτά απευθύνονται σε οικονομικά ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες και υποβαθμισμένες η και «άγονες» περιοχές. Να αναφέρω σαν παράδειγμα το πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης ενός συγκροτήματος πολυκατοικιών στην Αγία Βαρβάρα, που με μηδενικό κόστος για τους κατοίκους, τους απαλλάσσει από το δυσβάστακτο κονδύλι για την θέρμανσή τους, αναβαθμίζοντας ταυτόχρονα το επίπεδο διαβίωσής τους. Να αναφέρω το πρόγραμμα για την υλοποίηση στοχευμένωνπράσινων παρεμβάσεων ήπιας κλίμακας σε μικρές νησιωτικές η αγροτικές κοινότητες, που δημιουργεί σημαντικά κοινωνικά οφέλη, νέες θέσεις εργασίας και τόνωση της οικονομίας μειονεκτικών περιοχών της χώρας.

Κι όμως αυτά και άλλα παρόμοια προγράμματα, που δίνουν μια μικρή έστω ανάσα στην ασφυξία της κρίσης, βρίσκονται στον αέρα

προκειμένου να ενταχθεί στις γνωστές οριζόντιες ισοπεδωτικές ρυθμίσεις, ένας φορέας που βασίστηκε αποκλειστικά στις δικές του δυνάμεις, προκειμένου να αναπτύξει σημαντική γνώση, υποδομή και έργο.

Μια εθνική αναπτυξιακή πολιτική οφείλει να υπερασπίζεται την περιουσία των πολιτών αυτής της χώρας. Μέρος αυτής είναι και η έρευνα, καρπός παιδιών που σπούδασαν με τις θυσίες των γονιών τους. Αυτό το έμψυχο υλικό θα έπρεπε να υποστηριχτεί και ταυτόχρονα να του ζητηθεί να βάλει τον καλύτερο εαυτό του προκειμένου να υποστηριχτεί η χώρα, στην προσπάθεια να εκμεταλλευτεί τον ορυκτό της πλούτο, τα νερά της, τα δάση της, τη γεωθερμία της, τον άνεμο της, το φως της, το κλίμα της. Δηλαδή τις δωρεάν πλουτοπαραγωγικές πηγές της. Που η Ελλάδα ευλογήθηκε με αφθονία. Και αντ’ αυτού, το έμψυχο αυτό υλικό, συρρικνώνεται και μαραζώνει, αναγκάζεται να αναζητήσει καλύτερη τύχη στο εξωτερικό, πολύτιμος εξοπλισμός απαξιώνεται, αναπτυξιακοί πόροι μένουν αναξιοποίητοι. Ρωτάμε, σε ποια προηγμένη χώρα του κόσμου υπήρξε σκέψη να συρρικνωθούν  φορείς αντίστοιχοι του ΙΓΜΕ;

Τελειώνοντας θέλω να εκφράσω τη αμέριστη συμπαράστασή μας στον αγώνα των συναδέλφων του ΙΓΜΕ να κρατήσουν ζωντανό τον εθνικό πλούτο της χώρας, ενάντια στις πιο σκληρές πρακτικές του κοινωνικού αυτοματισμού και της μνημονιακής κυβερνητικής πολιτικής.  Ότι συμβεί σήμερα στο ΙΓΜΕ προαναγγέλλει αυτό που θα συμβεί μεθαύριο σ’ εμάς.  Είναι πολύ  σημαντικό μέσα σ’ αυτήν την λαίλαπα να μην ξεχάσουμε το «εμείς». Μπορεί να έχουμε διαφορετικά χαρακτηριστικά, επαγγελματικά αντικείμενα και στόχους, εμπειρίες και καταβολές, αισθανόμαστε όμως ακριβώς τις ίδιες συνέπειες της ολομέτωπης επίθεσης που επιχειρεί να ακυρώσει ότι κατακτήσαμε με τις θυσίες μας, συλλογικές και προσωπικές. Επαγγελματικά, κοινωνικά, εργασιακά.

Τέλος ευχόμαστε  στη χώρα να επικρατήσει ο ορθός επιστημονικός λόγος , και όχι η μεταφυσική αντίληψη του πίστευε (στο μνημόνιο) και μη ερεύνα.

Σας ευχαριστώ

Μάρκος Δαμασιώτης

Πρόεδρος Σωματείου Εργαζομένων ΚΑΠΕ