Χαιρετισμός της Χαράς Καφαντάρη στο 21ο Συνέδριο της ΟΜΕ 23/10/2014

Xαιρετίζουμε εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ το συνέδριο της ΟΜΕ, ένα συνέδριο που διεξάγεται μέσα στις δύσκολες μνημονιακές συνθήκες που βιώνει ο λαός μας, ενώ η αποβιομηχάνιση, η ανεργία και η καταστροφή κάθε παραγωγικής δραστηριότητας οδηγεί ολοένα σε κλείσιμο επιχειρήσεων και μεγαλύτερη ανεργία.

 Η διαδικασία αποβιομηχάνισης της χώρας τις τελευταίες δεκαετίες εκδηλώνεται και με τη μείωση της μεταλλευτικής-μεταλουργικής δραστηριότητας. Έτσι, κατά την περίοδο 2008-2011 ο δείκτης βιομηχανικής παραγωγής έπεσε από 100 σε 80 και ειδικά στον κλάδο ορυχείων λατομείων από 92,4 σε 76,7, ενώ η παραγωγή βωξίτη μεταξύ 2004 και 2009 έπεσε από 2.450 χιλ. τόνους σε 1.957 χιλ τόνους.

Στη γενικότερη επιδείνωση των συνολικών εξαγωγών, ο μεταλλευτικός - μεταλλουργικός τομέας έχει υποστεί σημαντικά πλήγματα. Για παράδειγμα μεταξύ 2005 και 2009 οι εξαγωγές αργίλων έπεσαν από 3.245 τον σε 384 τον. και βωξιτών από 1.576.000 τον σε 1.220.000 τόνους.

Από την άλλη πλευρά, όμως, παρά τη συρρίκνωση της εγχώριας αγοράς, κυρίως στα κατ’ εξοχήν δομικά προϊόντα (αδρανή, τσιμέντα, κεραμικά κλπ), δυνάμωσαν οι εξαγωγές των προϊόντων που διοχετεύονται στη διεθνή αγορά (βιομηχανικά ορυκτά, αλουμίνιο, νικέλιο κλπ).

Σε ό, τι αφορά το μέγεθος των ορυκτών πόρων που διαθέτει η χώρα μας, δεν υπάρχουν σαφή και τεκμηριωμένα στοιχεία, δεδομένου ότι κανένας αρμόδιος φορέας δεν έχει καταθέσει ολοκληρωμένη μελέτη για το θέμα αυτό, δηλαδή δεν υπάρχει συνολική και έγκυρη αποτίμηση των αποθεμάτων που διαθέτει η χώρα μας σε Φυσικούς Πόρους και Ορυκτές Πρώτες Ύλες. Γι αυτό και η απουσία επιστημονικά τεκμηριωμένων στοιχείων έχει οδηγήσει τις σχετικές συζητήσεις προς δύο αντίθετες κατευθύνσεις. Από τη μία πλευρά υπάρχει η υπερβολή σε ότι αφορά τις διαστάσεις των ελληνικών ορυκτών πόρων (ποσοτικές, ποιοτικές και οικονομικές), ενώ από την άλλη ο ορυκτός πλούτος που διαθέτει η χώρα μας αντιμετωπίζεται με μία, θα έλεγε κανείς, μηδενιστική αντίληψη, με βάση την οποία, εφόσον ο «ορυκτός πλούτος» επιβαρύνει ή και καταστρέφει το περιβάλλον, καλύτερα να μην υπήρχε, ή εν πάση περιπτώσει δεν υπάρχει λόγος για να αξιοποιηθεί.

Στις δύο αυτές αντιλήψεις υπάρχει και ο λεγόμενος "τρίτος δρόμος", σύμφωνα με τον οποίο θα πρέπει να δοθεί μια όσο γίνεται πιο αντικειμενική εικόνα για τους Ορυκτούς πόρους και τον ρόλο τους στην Οικονομία. Προς την κατεύθυνση αυτή συμβάλλουν σημαντικά οι διάφορες επιστημονικές εργασίες, κυρίως ατομικές αλλά και ομαδικές, που ασφαλώς έχουν την αξία τους, αφού αν και δεν έχουν τη σφραγίδα αρμόδιου φορέα (πχ του ΙΓΜΕ) έχουν χρησιμοποιηθεί από εποπτεύουσες αρχές.

Και μιας και αναφέρουμε το ΙΓΜΕ (ο καθ’ ύλην σύμβουλος του κράτους για τον ορυκτό πλούτο) αυτή τη στιγμή διαρκώς υποβαθμίζεται, με γερασμένο, το ιδιαίτερα έμπειρο προσωπικό, με απλήρωτους εργαζόμενους, με εργαζόμενους για τους οποίους δεν χρηματοδοτείται ούτε η ασφάλισή τους, οι οποίοι εδώ και δύο χρόνια βρίσκονται συνεχώς στους δρόμους διεκδικώντας τα αυτονόητα, ενώ γίνεται προσπάθεια αλλαγής του ρόλου του Ινστιτούτου και συνεχίζει η υποχρηματοδότηση ακόμα και των τρεχόντων προγραμμάτων.

Εδώ θα ήθελα να τονίσω ότι η σημερινή η κυβέρνηση εκχωρεί σταδιακά τον ορυκτό μας πλούτο μέσα από αδιαφανείς και εν πολλοίς εξωθεσμικές διαδικασίες, όπως π.χ. τις συμβάσεις παραχώρησης περιοχών για έρευνα και εξόρυξη υδρογονανθράκων, αποποιούμενη κυριαρχικά δικαιώματα αλλά και μη διασφαλίζοντας το δημόσιο συμφέρον.

H ορθολογική αξιοποίηση του ελληνικού ορυκτού πλούτου μπορεί να αποτελέσει κλειδί στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, που ο ΣΥΡΙΖΑ ως αυριανή κυβέρνηση θεωρεί κομβικής σημασίας και μια από τις πρώτες προτεραιότητες.

Οφείλουμε να σημειώσουμε ότι για μας ο ορυκτός πλούτος είναι εθνικός και όχι ιδιωτικός πλούτος. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι στη διαδικασία αξιοποίησης αποκλείονται φορείς πλην του δημοσίου. Έχουν θέση οι ιδιωτικοί, συνεταιριστικοί μικρομεσαίοι και μικροί, όμως σε βασικές κατηγορίες του εθνικού πλούτου, όπως π.χ. ο Λιγνίτης, ο βωξίτης, το νικέλιο, ο λευκόλιθος, οι υδρογονάνθρακες και ο χρυσός, πρέπει να είναι καθοριστικός ο ρόλος του δημοσίου, όπως και ο ρόλος μεγάλων επιχειρήσεων που ελέγχονται από το δημόσιο, ΔΕΗ-ΛΑΡΚΟ και αξιοποιούν σημαντικούς στρατηγικούς ορυκτούς πόρους (π.χ. λιγνίτης, νικέλιο).

Θα πρέπει να χαραχτεί και να εφαρμοστεί εθνική πολιτική, εναρμονισμένη με άλλες τομεακές πολιτικές, που θα διασφαλίζει διαχρονικά τον εφοδιασμό της κοινωνίας μας με ορυκτούς πόρους και γενικότερα πρώτες ύλες, σύμφωνα με τις περιβαλλοντικές επιταγές και τις βασικές αρχές της βιώσιμης ανάπτυξης και πιο συγκεκριμένα όπως αυτές έχουν διατυπωθεί στη διακήρυξη της Συνόδου του Γκέτεμποργκ του 2001.

Καθοριστικός είναι και ο ρόλος της χωροταξίας , των χρήσεων γης , του Κτηματολογίου, σαν εργαλεία σχεδιασμού και χάραξης μακροχρόνιας πολιτικής.

Στο πλαίσιο μιας σύγχρονης μεταλλευτικής πολιτικής απαιτείται:

• Μεταβολή του Νομικού πλαισίου με θεσμοθέτηση σύγχρονης λατομικής και μεταλλευτικής νομοθεσίας
• Επικαιροποίηση και εκσυγχρονισμός του Μεταλλευτικού Κώδικα
• Νέος Λατομικός Νόμος

Γνωρίζουμε πως οι υπηρεσίες του Υπουργείου, εδώ και καιρό έχουν διαμορφώσει σημαντικά σχέδια, στα θέματα αυτά, που δεν γνωρίζουμε για ποια σκοπιμότητα παραμένουν αναξιοποίητα στα συρτάρια. Οι όποιες διατάξεις έχουν έρθει την τελευταία περίοδο στη Βουλή είναι αποσπασματικές και δεν συμβάλλουν στην ολοκληρωμένη αξιοποίηση των ορυκτών πόρων.

·         Κανονισμός μεταλλευτικών λατομικών εργασιών (ΚΜΛΕ)         

Αν και πρόσφατα έχει επικαιροποιηθεί χρειάζονται προσθήκες και η προσέγγιση που έχει μέχρι σήμερα δεν είναι αρκετά καινοτόμα. Για τις μεταλλευτικές και λατομικές δραστηριότητες αποτελεί το νομικό εφαρμοστικό εργαλείο πεδίου

·         Αναβάθμιση της δημόσιας διοίκησης        και του προσωπικού της

·         Απλοποίηση διαδικασιών αδειοδότησης

·         Αντιμετώπιση προβλημάτων στις Περιφέρειες και λόγω του Καλλικράτη

·         Αναβάθμιση ΙΓΜΕ, ΓΕΩΤΕΕ, ΤΕΕ και συνεργασία με τα Πανεπιστήμια

·         Ενίσχυση του κλάδου εκπαίδευσης και εξειδίκευσης

Χαιρετίζουμε το Συνέδριό σας αναγνωριζόντας την αξιέπαινη προσφορά σας σε πραγματικά αντίξοες συνθήκες, τη στιγμή που η κυβέρνηση εκποιεί τον ορυκτό πλούτο, μέσα από αντιδημοκρατικές διαδικασίες κύρωσης συμβάσεων εκμετάλλευσης και χωρίς προηγουμένως να έχει ενημέρωσει έστω τον ελληνικό λαό, την ελληνική Βουλή και τους καθ’ ύλην αρμόδιους.

Χαιρετίζουμε τους δύσκολους και μακροχρόνιους αγώνες των εργαζομένων σε ΙΓΜΕ και ΛΑΡΚΟ, οι οποίοι, πέρα από τα κεκτημένα εργασιακά τους δικαιώματα που απειλούνται, αγωνίζονται για τη διαφύλαξη του φυσικού και ορυκτού πλούτου της χώρας μας, που όπως σας προανέφερα είναι για εμάς εθνικός πλούτος.

Εύχομαι καλή δύναμη και καλή συνέχεια στην πραγματοποίηση της σημαντικής αποστολής σας και πιστεύω πως θα συνεργαστούμε αρμονικά στην προσπάθεια να ξανασταθεί η πατρίδα μας στα πόδια της.

Σας ευχαριστώ.