Η ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΟΡΥΚΤΟΥ ΠΛΟΥΤΟΥ ΩΣ ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΚΡΙΣΗ

Εισαγωγή

Το Συνδικάτο εργαζομένων στο ΕΚΒΑΑ (πρώην ΙΓΜΕ) με συνείδηση του κοινωνικού ρόλου που πρέπει να έχει το συνδικαλιστικό κίνημα, εκτός από τους αγώνες που κάνει για την κατοχύρωση  του ρόλου του ΙΓΜΕ ως Φορέα Έρευνας του Ορυκτού Πλούτου (Ο.Π.) και τα εργασιακά δικαιώματα των συναδέλφων, πραγματοποιεί τη σημερινή Ημερίδα χρησιμοποιώντας στον τίτλο δύο λέξεις κλειδιά για της Ανάπτυξη της χώρας: ΕΡΕΥΝΑ και ΟΡΥΚΤΟΣ ΠΛΟΥΤΟΣ .

Σε μια περίοδο που όλες τις Πολιτικές δυνάμεις του τόπου υπόσχονται  ΑΝΑΠΤΥΞΗ, για μεν την Κυβέρνηση οι οικονομικοί δείκτες ανακάμπτουν, κατά την εκτίμηση μας όμως η Κοινωνία καταρρέει.  

 Ας διερωτηθούμε ωστόσο: Ανταποκρίνονται οι δείκτες (αριθμοί), στην πραγματικότητα της Οικονομίας; Είναι η Ανάπτυξη ένας ουδέτερος οικονομικός όρος;

Δυστυχώς, οι μακροοικονομικοί δείκτες δείχνουν άλλα πράγματα: διόγκωση της ανεργίας (» 30%), δραματική μείωση του ΑΕΠ (25%), μείωση μισθών (35%), ένα χρέος πάνω από 175% του ΑΕΠ και ένα “πλεόνασμα” (αποτέλεσμα λογιστικών ρυθμίσεων) που κτίστηκε πάνω στα συντρίμμια του συστήματος Υγείας – Παιδείας -  Έρευνας και της Εργατικής Νομοθεσίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι οι προϋπολογισμοί του ΙΓΜΕ και άλλων 169 Φορέων του Δημοσίου υπογράφτηκαν μόλις στις αρχές Μαΐου με αποτέλεσμα οι εργαζόμενοι να μισθοδοτούνται με καθυστέρηση 2 μηνών συμβάλλοντας έτσι στη διαμόρφωση ενός λογιστικού “πλεονάσματος” πάνω από 1 Δις.

Σε ότι αφορά την υποσχόμενη ΑΝΑΠΤΥΞΗ, αν αυτή δεν έχει ένα κοινωνικό περιεχόμενο, αλλά προϋποθέτει και δημιουργεί φτηνούς αναλώσιμους εργαζόμενους και περιβαλλοντικά ερείπια, είναι σίγουρο ότι σχεδόν το σύνολο της κοινωνίας θα αδιαφορήσει.

Τελειώνοντας τον πρόλογο δεν πρέπει να μας διαφεύγει το μεγάλο κάδρο όπως αυτό διαμορφώνεται στη διεθνή σκηνή, με την οικονομική και κοινωνική  κατάρρευση  στην Ε.Ε. αλλά και τα σύννεφα πολέμου και ναζισμού που με αφορμή την Ουκρανία απλώνονται στην Ευρώπη.

Παίρνοντας υπόψη τα όσο εισαγωγικά αναφέρουμε στην συνέχεια θα παρουσιάσουμε όσα επίκαιρα θέματα αφορούν την Έρευνα του Ορυκτού Πλούτου και το ρόλο του ΙΓΜΕ.

Το ΙΓΜΕ σήμερα

Δυόμιση χρόνια μετά την έκδοση (από τους κ.κ. Βενιζέλο και Παπακωνσταντίνου) της Κ.Υ.Α. που μετέτρεψε το ΙΓΜΕ σε ΕΚΒΑΑ, βρισκόμαστε στο χείλος της κατάρρευσης του Φορέα, αφού μόνο σε αυτή την περίοδο το 50% των εργαζομένων στο ΙΓΜΕ συνταξιοδοτήθηκε και το 90% των απασχολούμενων στο ΕΚΠΑΑ αποχώρησε.

Η λειτουργική κατάσταση του Φορέα έχει παραλύσει λόγω του νέου πολύπλοκου θεσμικού πλαισίου, της συρρίκνωσης του προσωπικού και της ανερμάτιστης πολιτικής της Διοίκησης που έχει οδηγήσει στην αναίρεση της τεχνικής υποστήριξης των ερευνητικών εργασιών.

Με ένα ερευνητικό Πρόγραμμα ΕΣΠΑ ύψους 11 εκατομμυρίων € η απορρόφηση πέρσι και φέτος μόλις ξεπερνά συνολικά το 15%, παρά όλες τις δυσκολίες που προκύπτουν στην απορρόφηση, λόγω της γενικότερης δημοσιοοικονομικής πολιτικής που θεωρεί ότι η έκτος έδρας εργασία αφορά την διεκπεραίωση γραφειοκρατικών υποθέσεων.

Παρά το δυσμενές αυτό κλίμα υπήρξαν τα πρώτα θετικά αποτελέσματα από την εκτέλεση των ερευνητικών έργων του ΕΣΠΑ, των Ανταγωνιστικών προγραμμάτων χάρις στις ηρωικές προσπάθειες των εργαζόμενων. Επιτυχίες που καταγράφονται με:

·           τον εντοπισμό κοιτάσματος ολιβινίτη μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος στην Βάρδο Χαλκιδικής

·           την χαρτογράφηση του θαλάσσιου πυθμένα στο Β. Αιγαίο με ενδιαφέρουσες ενδείξεις για μεταλλευτικούς και ενεργειακούς Ορυκτούς Πόρους (σε συνεργασία με το ΕΛΚΕΘΕ),

·           την έναρξη κοιτασματολογικών αναγνωρίσεων για Χρυσό, Χαλκό στην Β. Ελλάδα (παρά το δυσμενές κλίμα των τοπικών κοινωνιών)

·           τις θετικές κοιτασματολογικές μελέτες για σπάνιες γαίες μετά τις χημικές αναλύσεις δειγμάτων από περιοχές της Καβάλας (στα πλαίσια του EURARE)

·           την συστηματική παρακολούθηση της Δίαιτας και της ποιότητας των υπόγειων υδροφόρων μέσω του Εθνικού Δικτύου Παρακολούθησης

·           την παράδοση της μελέτης και παρακολούθηση της εφαρμογής της στον  Γεώτοπο της χαράδρας του Βίκου

Συμπερασματικά θα μπορούσαμε να πούμε ότι, αν υπάρξει ομαλή ροή χρηματοδότησης των ερευνητικών έργων, ενισχυθεί με επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό το ΙΓΜΕ και δεν υπάρξουν νέες αρνητικές νομοθετικές ρυθμίσεις, στο τέλος του ΕΣΠΑ μπορούμε να έχουμε σαφή ενθαρρυντικά συμπεράσματα από την πρόοδο των ερευνητικών προγραμμάτων, έτσι ώστε  να ολοκληρωθούν θετικά οι έρευνες με την ένταξη και συνέχιση τους στα νέα Κοινοτικά Προγράμματα.

Επίσης σε όλη αυτή την περίοδο συνεχίσαμε να παρέχουμε υπηρεσίες στην Πολιτεία και άλλους Φορείς, αλλά και σε διάφορες κοινοτικές διαδικασίες με συγκεκριμένες επιστημονικές δράσεις που αφορούσαν την:

·           μελέτη και αξιολόγηση δεδομένων για τον σχεδιασμό δημοπράτησης δικαιωμάτων μεταλλευτικής έρευνας ή εκμετάλλευσης, σε δημόσιους χώρους  (μεταλλεύματα, γεωθερμικά ρευστά, κλπ),

·           παρακολούθηση εφαρμογής θεσμικών υποχρεώσεων παραχωρησιούχων αδείας μεταλλευτικών ερευνών ή οριστικών μεταλλευτικών παραχωρήσεων,

·           την λειτουργία Ομάδας Άμεσης Παρέμβασης για τη διενέργεια αυτοψιών μετά την εκδήλωση σοβαρών καταστροφικών φαινομένων,

·           τον ορθολογικό σχεδιασμό και υποστήριξη για την αξιοποίηση αδρανών υλικών για τα ιδιωτικά και κυρίως τα μεγάλα δημόσια έργα των εθνικών δικτύων μεταφορών της χώρας,

·           την αξιοποίηση διακοσμητικών πετρωμάτων, μέσω της εκτίμησης αποθεμάτων, της κατάρτισης σχεδίων αξιοποίησης απορριμμάτων εξόρυξής και της προώθησης των εξαγωγών με τον εμπλουτισμό του άτλαντα των διακοσμητικών πετρωμάτων της χώρας

·           την εκτέλεση στα εργαστήρια του ΙΓΜΕ χημικών αναλύσεων νερού, δοκιμών εδαφομηχανικής, προσδιορισμούς χαρακτηριστικών διακοσμητικών μαρμάρων, δοκιμές προσδιορισμού χαρακτηριστικών ορυκτών πρώτων υλών, ελέγχους τοξικότητας βιομηχανικών αποβλήτων  κ. α.

·           τη σχεδίαση και ανάπτυξη ενός ευφυούς δικτύου για την παροχή δεδομένων, πληροφοριών και γνώσεων για τις Πρώτες Υλες, την ανάπτυξη ψηφιακών  βάσεων γεωλογικής γνώσης, τη διάθεση γεωλογικών και γεωφυσικών δεδομένων υποθαλάσσιας γεωλογίας, τη βελτίωση της διάχυσης της πληροφορίας και της ενημέρωσης των φορέων που σχετίζονται με τη λήψη αποφάσεων στα αστικά κέντρα για γεωκινδύνους.

Πολιτική Υπουργείου και Διοίκησης για την Έρευνα του ΙΓΜΕ στον Ο.Π.

Σ’ όλο αυτό το διάστημα των ανάγκη θεσμικής αποκατάστασης του ΙΓΜΕ και τη διαφύλαξη του ρόλου προώθησαν:

·           Η Επιτροπή που όρισε ο Αν. Υπουργός κος Στ. Καλαφάτης

·           Οι Βουλευτές όλων των κομμάτων της Βουλής (εκτός της Χ.Α.) με κατάθεση τροπολογιών σε 6 διαφορετικά Νομοσχέδια του ΥΠΕΚΑ

·           Όλοι οι Επιστημονικοί Φορείς της Χώρας (ΑΕΙ, Επιμελητήρια)

Σε όλες αυτές τις πρωτοβουλίες η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ απάντησε με την αδράνεια της, κάνοντας τα στραβά μάτια στις αυθαιρεσίες της Διοίκησης και προωθώντας τα γενικότερα  μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα που εξαθλίωσαν τους εργαζόμενους (μείωση 60 – 65% των αποδοχών τους από το 2010).