09 Απριλίου 2017

Παρουσίαση στην Ημερίδα 6/4/2017 για την ΒΑΣΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΙΓΜΕ από τον Παναγιώτη Τσόμπο Δ/ντη Γενικής Γεωλογίας & Χαρτογράφησης του ΙΓΜΕ


Η ΒΑΣΙΚΗ ΓΕΩΛΟΓΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΟΥ ΙΓΜΕ
Στον πλανήτη που ζούμε, η χώρα μας βρίσκεται σε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες περιοχές και από γεωλογική άποψη. Βρίσκεται σε μια περιοχή που συναντώνται πολλές γεωτεκτονικές ενότητες (ή πλάκες) όπως η Αφρικανική προς νότο, η Ευρωασιατική προς Βορρά έχοντας δυτικά την Απουλία και την πλάκα Ανατολίας ανατολικά.
Αυτό το γεγονός κάνει την περιοχή της ελληνικής επικράτειας να είναι πλούσια σε πετρώματα με κοιτασματολογικό ενδιαφέρον και γενικά σε γεωλογικές μορφές και φαινόμενα, ώστε να θεωρείται ως ένα ανοιχτό γεωλογικό εργαστήριο. Αυτός είναι ο λόγος που πάρα πολλοί γεωεπιστήμονες από διάφορες χώρες επισκέπτονται κάθε χρόνο την Ελλάδα, είτε με φοιτητές για διδακτικούς λόγους, είτε για επιστημονικές έρευνες κατανόησης της γεωλογίας του φλοιού της Γής, είτε συμβάλλοντας στις κάθε είδους έρευνες με οικονομικό ενδιαφέρον, με την εκπόνηση πλήθους σχετικών εργασιών και απόψεων ετησίως.
Το ΙΓΜΕ, πέρα από την αξιολόγηση όλων αυτών των πληροφοριών, αλλά κυρίως με ίδιες παρεμβάσεις πραγματοποιεί σε διάφορα γεωλογικά αντικείμενα, όπως γεωλογικές χαρτογραφήσεις σε διάφορες κλίμακες, κοιτασματολογικές, υδρογεωλογικές, γεωχημικές κ.ά. έρευνες, καθώς και την ανάπτυξη νέων ερευνητικών μεθόδων που βασίζονται κυρίως στη μοναδικότητά του ΙΓΜΕ να διαθέτει ένα άρτιακαταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό σε πολλές και διαφορετικές γεωλογικές ειδικότητες και προχωρεί στην απόδοση των μελετών του προς το δημόσιο. Για παράδειγμα στοιχεία του ΙΓΜΕ, δηλαδή γεωλογικοί χάρτες διατέθηκαν πρόσφατα στις εταιρείες που ερεύνησαν το δυτικό και νότιο ελληνικό χώρο για την ύπαρξη υδρογονανθράκων, στοιχεία του ΙΓΜΕ χρησιμοποιήθηκαν από εξειδικευμένους επιστήμονες για τις έρευνες για την διαπίστωση ύπαρξης σχιστολιθικού αερίου και άλλα πολλά.
Έτσι, το ΙΓΜΕ πρέπει  να ολοκληρώσει ΑΜΕΣΑ την προσαρμογή και εναρμόνιση του βασικού γεωλογικού χάρτη της Ελλάδας, κλίμακας 1:50.000, με ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα, όπως αυτά καθορίζονται από τις προδιαγραφές του πανευρωπαϊκού προγράμματος «One Geology», στο οποίο συμμετέχουν όλα τα Ευρωπαϊκά Γεωλογικά Ινστιτούτα στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ. Το γεωλογικό αυτό υπόβαθρο χρησιμεύει ως βάση για μια σειρά οικονομικών δραστηριοτήτων, όπως είναι ο χωροταξικός σχεδιασμός, ο σχεδιασμός και κατασκευή οδικών αξόνων, ο σχεδιασμός διέλευσης αγωγών, η αναζήτηση και οριοθέτηση φυσικών πόρων, ο καθορισμός περιβαλλοντικής πολιτικής, η γεωλογική και περιβαλλοντική εκπαίδευση. Ακόμα, εξυπηρετείται η ανάγκη του πολίτη στην εύρεση βασικής γεωλογικής (χωρικής) πληροφορίας και η δημιουργία των προϋποθέσεων υλοποίησης ουσιωδών δράσεων για την εξυπηρέτηση διοικητικών, οικονομικών, κοινωνικών, περιβαλλοντικών και αναπτυξιακών στόχων.
Το ΙΓΜΕ εκπονεί και υποθαλάσσιους και υπολίμνιους γεωλογικούς χάρτες. Μέχρι σήμερα έχει καλύψει κυρίως περιοχές του βορείου και κεντρικού Αιγαίου, και ευελπιστεί να συνεχίσει με νέους χάρτες στο πλαίσιο του νέου ΕΣΠΑ, οι οποίοι πέραν από την γεωλογική τεκμηρίωση στηρίζουν κυρίως την κοιτασματολογική έρευνα π.χ. την έρευνα για σπάνιες γαίες.
Ακόμα, το ΙΓΜΕ εκπονεί πολυθεματικές μελέτες και χάρτες μεγάλης κλίμακας,1:5.000, στις Αστικές και Περιαστικές περιοχές των πόλεων. Έχει ήδη πραγματοποιήσει πολυθεματικές μελέτες σε πολύ αναλυτική κλίμακα στις πόλεις  Δράμα, Ναύπλιο, Σπάρτη και Θρακομακεδόνες Αττικής και πρόσφατα στον Βόλο και Ηγουμενίτσα, καλύπτοντας έκταση 50 km2 ανά πόλη.
Η διάθεση της βασικής γεωλογικής (χωρικής) πληροφορίας αυτής της κλίμακας είναι ιδιαίτερα σημαντική για την τοπική κοινωνία (π.χ. Δήμους, Περιφερειακές Ενότητες), καθώς αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση δράσεων με διοικητικούς, οικονομικούς,  περιβαλλοντικούς και αναπτυξιακούς σκοπούς, με τελικό αποτέλεσμα την ασφάλεια και την μείωση του κόστους κατασκευών, το σωστό σχεδιασμό στην πολεοδομική ανασυγκρότηση πόλεων καθώς και την προστασία του γεωπεριβάλλοντος από ρυπαντικά φορτία. Πρέπει δε στο άμεσο μέλλον να υλοποιηθούν αντίστοιχες μελέτες για άλλες δύο μεγαλουπόλεις στη Λαμία και Αλεξανδρούπολη.
Παράλληλα στο ΙΓΜΕ καταγράφονται όλοι οι γεώτοποι της ελληνικής επικράτειας (1350 έως σήμερα), δημιουργεί δε γεωδιαδρομές που αποτελούνται από πολλές θέσεις γεωτόπων και συλλειτουργεί με τις κατά τόπους αρχές για την δημιουργία γεωπάρκων. Η καταγραφή των γεωτόπων, ο σχεδιασμός των γεωδιαδρομών και στη συνέχεια των γεωπάρκων έχει ως στόχο την προώθηση του γεωτουρισμού και της γεωλογικής κληρονομιάς σε συνδυασμό με την πολιτιστική κληρονομιά. Η χώρα μας παρά το γεωλογικό πλούτο και την γεωποικιλότητα της, παρουσιάζει σημαντική υστέρηση στον τομέα της ανάδειξης και προστασίας τους. Η ανάδειξη της αξίας του γεωπεριβάλλοντος μιας περιοχής και η ανάπτυξη κατάλληλων εργαλείων και μηχανισμών (οικονομικών, διοικητικών, τουριστικών, εκπαιδευτικών) στη διαχείριση των φυσικών και πολιτιστικών πόρων, είναι απαραίτητη  προϋπόθεση για την ορθολογική και βιώσιμη ανάπτυξή της. Αναμένεται να ολοκληρωθεί η καταγραφή των γεωτόπων στο πλαίσιο του επόμενου ΕΣΠΑ, η εκπόνηση νέων γεωδιαδρομών και η διάχυση της πληροφορίας στις τοπικές αυτοδιοικήσεις για την αξιοποίησή τους.
Ένα ακόμα γεωλογικό αντικείμενο μεγάλης οικονομικής ανταποδοτικότητας στους πολίτες και τους φορείς της πολιτείας που πραγματοποιείται στο ΙΓΜΕ, είναι οι μελέτες για τον καθορισμό του Παλαιού  Αιγιαλού, δηλαδή την διαλεύκανση του νομικού καθεστώτος σε παράκτιες περιοχές, με την οριοθέτησή του. Παλαιός αιγιαλός με βάση την νομοθεσία ορίζεται η γραμμή ανάβασης του χειμέριου κύματος κατά το έτος 1884 και καθορίζεται με τεκμηριωμένο επιστημονικό τρόπο για το χρονικό αυτό σημείο, διευκολύνοντας έτσι την πολιτεία στον ασφαλή και ορθό καθορισμό της γραμμής αυτής, επιλύοντας πολλές διενέξεις μεταξύ πολιτών και πολιτείας τα τελευταία χρόνια.Μέχρι σήμερα το ΙΓΜΕ υλοποίησε πλήθος προσδιορισμών παλαιών αιγιαλών υπέρ δήμων και φυσικών προσώπων και πρέπει να συνεχίσει.
Ακόμα, συμβάλλει με εξειδικευμένες μελέτες εντοπισμού ενεργών/σεισμικών ρηγμάτων στην ασφαλή κατασκευή μεγάλων δικτύων όπως αγωγών μεταφοράς ενεργειακών και μη προϊόντων καθώς και οδικών και σιδηροδρομικών δικτύων.

Από εδώ μπορείτε να κατεβάσετε το αρχείο PowerPoint της παρουσίασης:


Δεν υπάρχουν σχόλια: